“สามก๊ก” เป็นวรรณกรรมจีนที่แต่งโดยหลอกว้านจงในช่วงปลายราชวงศ์หยวนและต้นราชวงศ์หมิง มีเนื้อหาว่าด้วยเหตุการณ์ช่วงปลายราชวงศ์ฮั่นตะวันออกและยุคสามก๊ก ซึ่งเป็นยุคที่จีนถูกแบ่งออกเป็นสามก๊กใหญ่ ได้แก่ วุยก๊ก (魏), จ๊กก๊ก (蜀), และง่อก๊ก (吴) ที่ปกครองโดยโจโฉ (曹操), เล่าปี่ (刘备), และซุนกวน (孙权) ตามลำดับ
เรื่องราวเริ่มต้นจากการที่ราชวงศ์ฮั่นอ่อนแอ ส่งผลให้ขุนศึกและขุนนางต่างแย่งชิงอำนาจกัน โจโฉใช้ความสามารถและการทหารก้าวขึ้นมาเป็นขุนศึกที่แข็งแกร่งที่สุด โดยยึดครองภาคเหนือของจีน ขณะเดียวกัน เล่าปี่และขุนศึกอื่นๆ ก็พยายามตั้งตนเป็นใหญ่
เล่าปี่ได้รับการสนับสนุนจากขงเบ้ง (诸葛亮) ที่มีสติปัญญาเฉียบแหลม ทำให้เล่าปี่สามารถตั้งจักรวรรดิของตนขึ้นในภาคตะวันตกเฉียงใต้ของจีน และซุนกวนก่อตั้งง่อก๊กในภาคใต้
การต่อสู้ระหว่างสามก๊กเต็มไปด้วยการศึกสงคราม กลยุทธ์ทางการทหาร และการวางแผนการเมืองที่ซับซ้อน มีเหตุการณ์สำคัญหลายเหตุการณ์ เช่น การรบที่ผาแดง (赤壁之战) ที่เล่าปี่และซุนกวนร่วมมือกันต่อสู้กับโจโฉ
เรื่องราวจบลงด้วยการที่ทั้งสามก๊กไม่สามารถรักษาความมั่นคงได้ และสุดท้ายก๊กทั้งสามถูกพิชิตโดยราชวงศ์จิ้น (晋) ที่ก่อตั้งโดยสุมาเอี๋ยน (司马炎) ซึ่งเป็นทายาทของสุมาอี้ (司马懿) ขุนศึกสำคัญของโจโฉ
“สามก๊ก” ถือเป็นวรรณกรรมที่มีความสำคัญในประวัติศาสตร์วรรณกรรมจีน เพราะไม่เพียงแต่เล่าเรื่องราวการเมืองและการทหาร แต่ยังแสดงถึงความซับซ้อนของมนุษย์และความสำคัญของคุณธรรมและความยุติธรรม
